گل یا پوچ وعده اختصاص سهام عدالت به جاماندگان - بالیو

به گزارش ایسنا، با آزادسازی سهام عدالت در اردیبهشت سال 1399 و قیمت قابل توجه این سهام متاثر از شرایط بازار سرمایه در آن روزها، بحث مشمول بودن یا نبودن سهام عدالت داغ شد. درحالی که طبق آمار حدود 49 میلیون نفر مشمول سهام عدالت هستند، همیشه صدای اعتراض عده ای که به گوش می رسد که چرا با وجود اینکه جزو دهک های کم عایدی جامعه هستند، مشمول این سهام نمی شوند.

در هر حال دولت دوازدهم درحالی به کار خود سرانجام داد که اعلام شد پرونده ثبت نام سهام عدالت بسته شده است و امکان اینکه مشمول جدیدی پذیرفته گردد وجود ندارد؛ هرچند که مجلس نشینان هر از گاهی دوباره برگه وعده اختصاص سهام عدالت به جاماندگان را رو می کردند. با این حال و هرچند که سقوط آزاد بازار سرمایه باعث کاهش ارزش واقعی سهام عدالت شد و درحال حاضر هم امکان فروش این سهام آنطور که باید و شاید وجود ندارد، اما سهام عدالت همچنان از ارج و قرب نیفتاده و افراد زیادی خواستار آن هستند.

از چهار میلیون تا 20 میلیون نفر جامانده سهام عدالت!

حال با روی کار آمدن دولت سیزدهم شاهد وعده هایی هستیم که از اختصاص سهام عدالت به جاماندگان حکایت دارد. به طوری که گفته می گردد هم رئیس جمهور و هم نمایندگان مجلس با این موضوع موافقت نموده اند و قرار است این موضوع تا سرانجام امسال معین تکلیف گردد.

درمورد اینکه تعداد جاماندگان سهام عدالت چقدر است هم روایت های مختلفی وجود دارد. بعضی آن را 4 میلیون نفر می دانند که شامل افرادی می گردد که برگه سهام عدالت را از سال های قبل در دست دارند، اما به علت اینکه ثبت نام خود را کامل ننموده بودند، مشمول حساب نمی شوند.

بعضی دیگر هم بر این باورند که دسته دوم کسانی از شش دهک کم عایدی جامعه هستند که به هر علت در فرآیند شناسایی و پرداخت سهام عدالت قرار نگرفتند و اگر دولت بخواهد سهام جدیدی اختصاص دهد، باید به آن ها توجه کند که این تعداد حدود 20 میلیون نفر هستند که محتمل است 4 میلیون از آن ها کسانی باشند که کارت سهام عدالت دارند؛ بنابراین حداقل 16 میلیون نفر هستند که مستحق گرفتن سهام عدالت بوده، اما تا کنون سهامی دریافت ننموده اند. بعضی دیگر هم تعداد جاماندگان را 20 میلیون نفر تخمین می زنند.

رویارویی کسری بودجه و جاماندگان سهام عدالت!

در هر صورت باید ابتدا آنالیز گردد که دولت قرار است اختصاص سهام عدالت به جاماندگان را از چه محلی تامین کند؟ باید توجه داشت که دولت باید سهامی برای اختصاص دادن داشته باشد که اگر هم داشته باشد، بدون تصویب قانون از سوی مجلس امکان تخصیص سهام خود به مردم را ندارد؛ یعنی مجلس باید ابتدا قانونی را تصویب کند مبنی بر اینکه دولت اجازه دارد سهام خود را به اسم سهام عدالت به جاماندگان تخصیص دهد.

با این حال حتی اگر این قانون هم از سوی مجلس تصویب گردد، توجه به این نکته لازم است که دولت سهامی برای فروش ندارد که بتواند جوابگوی 20 میلیون جامانده سهام عدالت باشد. سهامی هم که دارد قرار است کسری بودجه را جبران کند؛ چراکه در قانون بودجه سال 1400 در بخش واگذاری دارایی های اقتصادی ردیفی برای منابع حاصل از واگذاری شرکت های دولتی در نظر گرفته شده است. البته این ردیف در بودجه تازگی ندارد، اما آنچه باعث تمایز آن در این لایحه نسبت به سال های قبل شده، رقم چشمگیر آن است.

در واقع طبق پیش بینی اجرا شده در قانون، قرار است حدود 95 هزار میلیارد تومان از سهام شرکت ها در واگذار بورس گردد؛ درحالی که این رقم در سال گذشته 11.6 هزار میلیارد تومان بود و به عبارتی 84 هزار میلیارد تومان افزایش پیدا نموده است. این پیش بینی درحالی اجرا شده است که دولت از ابتدای امسال تا کنون حتی یک ریال از سهام خود را در بازار سرمایه نفروخته است. این بدان معنی است که دولت روی فروش سهام خود در بازار سرمایه برای تامین بودجه امسال حساب زیادی باز نموده است؛ بنابراین اگر قرار است سهام دولت به نوعی تامین کننده بودجه باشد، پس دولت از چه طریقی می خواهد به جاماندگان، سهام عدالت اختصاص دهد؟