مچالگی، انجماد یا واپاشی؛ دنیا چطور به سرانجام می رسد؟

به گزارش بالیو، اخترشناسان برای پیش بینی انتها جهان بیش از همه چیز به انفجار عظیم آغازین یا مه بانگ متکی هستند. در پی این انفجار که سرمنشأ جهان کنونی ما محسوب می گردد، ستاره ها، سیاره ها، کهکشان ها و حیات به وجود آمدند و جهان آغاز به منبسط شدن کرد. امری که تا هم اکنون ادامه یافته است.

مچالگی، انجماد یا واپاشی؛ دنیا چطور به سرانجام می رسد؟

دانشمندان می دانند حیات روی کره زمین چگونه به خاتمه می رسد: حدود پنج میلیارد سال دیگر سوخت هیدروژن خورشید تمام می گردد و در نتیجه این ستاره شروع به انبساط می نماید. در این مرحله که غول سرخ نام دارد، خورشید سیاره های نزدیک خود را می بلعد و کره زمین تبدیل به تکه سنگی بی جان و زغال مانند خواهد شد.

اما هر چقدر سرنوشت نهایی کره زمین به تقریب قابل پیش بینی است، با این حال فرجام جهان یکی از موضوعاتی است که دانشمندان را سال هاست به حدس های متعدد واداشته است.

به تازگی کتی مک اسکریبنر، اخترفیزیک دان نظری و استادیار فیزیک در دانشگاه کارولینای شمالی کتابی با عنوان خاتمه همه چیز (The End of Everything) منتشر نموده است که فرضیات مختلف اتمام جهان را به بوته بحث گذاشته است.

او در این کتاب شرح می دهد که چگونه دانشمندان برای حدس زدن خاتمه جهان به عقب برمی گردند و با آنالیز شواهد و ذرات تلسکوپی به جامانده از انفجار کهکشان ها و ستاره ها که از گذشته دور به ما رسیده است سعی می نمایند آینده های احتمالی جهان را پیش بینی نمایند. در این مطلب بخشی هایی از این کتاب که سایت نیچر آن را منتشر نموده، ترجمه شده است.

ابزار اصلی پیش بینی خاتمه جهان چیست؟

اخترشناسان برای پیش بینی خاتمه جهان بیش از همه چیز به انفجار عظیم شروعین یا مه بانگ متکی هستند. در پی این انفجار که سرمنشأ جهان کنونی ما محسوب می گردد، ستاره ها، سیاره ها، کهکشان ها و حیات به وجود آمدند و جهان شروع به منبسط شدن کرد. امری که تا هم اکنون ادامه یافته است.

حال سوال این است که این انبساط ادامه می یابد، سریع تر می گردد و یا رو به کاهش می گذارد؟ سناریو های مختلفی برای خاتمه می توان متصور بود:

مچالگی عظیم

شماری از دانشمندان تصور می نمایند که جهان در خاتمه احتمالا جهتی معکوس انفجار نخستین طی می نماید. به این معنی که اگر میزان ماده در جهان، شامل ماده تاریک، همچنان در حد کافی باقی بماند جاذبه کیهانی خاتمه بر فرایند انبساط غلبه نموده و فشردگی شروع می گردد.

این فشردگی بر اثر نیروی جاذبه به قدری ادامه می یابد که ستاره ها و کهکشان ها یک به یک با هم برخورد می نمایند. خاتمه جهان در یک نقطه در خود فرو می ریزد یا به اصطلاح مچاله می گردد. انرژی و حرارت فوق العاده زیاد در یک نقطه ممکن است مهبانگی دیگر را رقم بزند.

انجماد عظیم

در سوی مقابل، اما نظریه ای دیگر وجود دارد که انجماد عظیم یا مه گسست نام دارد. باید گفت: در سال های ابتدایی جهان مقدار تحول جهان بسته به میزان ماده موجود در آن بود. با گذشت زمان، اما و در طول میلیارد ها سال، ماده تاریک رفته رفته غلبه یافت و جهان را به سمت افق های جدید راند.

اطلاعات کنونی از تلسکوپ پلانک متعلق به آژانس فضایی اروپا و دیگر منابع با نظریه انبساط همیشگی جهان سازگار است.

در این شرایط که به اصطلاح انجماد عظیم نامیده می گردد، آخرالزمان به گفته مک آرام و عذاب آور خواهد بود. با افزایش انبساط، جهان به شرایط حداقل دما و حداکثر آنتروپی نزدیک خواهد شد. در شرایط انبساطی که همه چیز از هم فاصله می گیرد، شرایط به جایی می رسد که ذرات تشکیل دهنده ستاره ها نیز نمی توانند دور هم جمع شوند و در فضا پخش خواهند شد.

نهایت این انبساط چه خواهد بود؟ دانشمندان می گویند آزاد شدن ذرات سرگردان رفته رفته به اصطلاح جهان را دچار خفگی می نمایند. ادامه این فرایند منجر به جهانی تاریک و منجمد خواهد شد.

با این حال آخرین یافته ها چنین خاتمهی را نامحتمل تر می دانند و دانشمندان بیشتر به گرمامرگ عظیم معتقدند. آن ها می گویند اختلاف دمای فرآیند ها در نهایت به حدی می رسد که در آن فرآیند های فیزیکی به انجام نخواهند رسید.

تصویر تلسکوپ هابل از ستاره ها و کهکشان های موجود در پهنه کیهان

زوال خلاء

این نظریه که از دیگر نظریه ها نامحتمل تر فرض می گردد ریشه در فیزیک کوانتوم دارد. اخترشناسان می گویند اگر برای مثال یک سیاهچاله در جهت معکوس بخار گردد، حبابی را شکل می دهد که از سرعت رشدی معادل سرعت نور برخوردار است. هرچند در درون این حباب خلاء ای با ثبات حکمفرماست، با این حال در انرژی پایین این خلاء می تواند به حالت با ثبات بیشتری متمایل گردد.

این حباب ضمن حرکت و در جهت راه خود همه چیز را نابود می نماید تا خاتمه جهان به کلی ویران گردد. ممکن است این فرایند در جایی از جهان و در فاصله ای دور همینک شروع شده باشد، اما متوجه نزدیک شدن اش نباشیم.

آیا باید برای خاتمه جهان نگران باشیم؟

اگر برای چند میلیارد سال دیگر خودمان برنامه ریزی نموده ایم منطقی است که نگران باشیم. اما همچنان که مک اسکریبنر اشاره می نماید، نباید چندان دغدغه این اتفاق را داشت که کدام یک از حالات بالا برای آینده جهان رخ می دهد. چرا که طبق برآورد ها دستکم تا 200 میلیارد سال دیگر جهان خاتمه خود را به چشم نخواهد دید.

منبع: یورو نیوز

منبع: فرادید
انتشار: 9 مهر 1399 بروزرسانی: 9 مهر 1399 گردآورنده: balio.ir شناسه مطلب: 1285

به "مچالگی، انجماد یا واپاشی؛ دنیا چطور به سرانجام می رسد؟" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "مچالگی، انجماد یا واپاشی؛ دنیا چطور به سرانجام می رسد؟"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید