خبرنگاران تجربه چین در چالش ها و فرصت های قرنطینه شهرهای عظیم - بالیو

با ما همراه باشید و با تور چین از شگفت انگیزترین کشور دنیا دیدن کنید بر روی دیوار چین سلفی بگیرید، از قصر ممنوعه دیدن کنید و در خیابان شانگهای پیشرفته ترین آسیا قدم بزنید.

بر اساس نوشته نیویورک تایمز، سختگیری های بیش از اندازه دولت چین بابت کنترل این بیماری باعث شده تا بسیاری از تجار چینی از وضع موجود شکایت داشته باشند هر چند که جامعه کسب و کار چین به خوبی می دانند که برای داشتن یک تجارت بی دردسر، نباید مخالفتی با سیاست های دولت داشته باشند، به تازگی بعضی از تجار مطرح چین در یک موضع غیرمعمول بیان کرده اند که اگر محدودیت های اعمال شده برای مهار بیماری گسترده شود، عملا اقتصاد چین دچار خفقان می شود، به همین سبب عبارت دیگر بس است به تازگی بر سر زبان های جامعه تجار و اقتصاددانان بسیار شنیده می شود.

قرنطینه کردن شهر پرجمعیتی همانند ووهان و منع هرگونه فعالیت در خارج از منزل جزء رویدادهایی بود که برای اولین بار در تاریخ مدرن اتفاق می افتاد این اقدام دولت چین آنقدر تعجب برانگیز بود که سازمان جهانی بهداشت از آن به عنوان یک اتفاق بی سابقه در تاریخ بهداشت عمومی یاد کرد همچنین به صورت جداگانه گفت که قرنطینه کردن کامل شهری همانند ووهان را می توان به عنوان یک علم جدید در نظر گرفت.

متاسفانه پس از برآورد های متعددی که در شبکه های اجتماعی در مورد ورود این بیماری به ایران زده می شد روز پنجشنبه هفته گذشته اعلام شد این بیماری وارد کشور شده و اولین شهر مبتلا در این زمینه نیز شهر زیارتی قم اعلام شد با اعلام آمارهای بیشتری از تعداد مبتلایان در ایران، نظرات هواداران لزوم قرنطینه کردن این شهر به منظور جلوگیری از شیوع هرچه بیشتر این بیماری در کشور شدت گرفت بر این اساس، در این نوشتار به صورت مجمل به دنبال آنالیز مضار و منافع ناشی از قرنطینه شهرهای عظیم به منظور جلوگری از شیوع بیشتر بیماریهای مسری می پردازیم.

چال شها و ضررهای قرنطینه شهرهای عظیم و راه حلهای موجود

قرنطینه کردن شهرهای عظیم همیشه با موانع و چالش های عظیمی روبرو است این موضوع از کشور به کشور و فرهنگ به فرهنگ فرق می نماید موضوعات مختلفی در این مقوله دخیل هستند گفتمان مختلف در موضوعات سیاسی - امنیتی، مالی، فرهنگی، دینی و مذهبی، اجتماعی و ... در کشورها و جوامع مختلف دارای رویکردهای مختلفی به این موضوع خواهند داشت.

در بعد مالی، شاید یکی از مهمترین مسائل ایجاد شده در این زمینه افزایش نرخ بیکاری باشد با قرنطینه شدن شهرها، فعالیت بسیاری از شرکت ها، کارخانه ها، مدارس و دانشگاه ها تا اطلاع ثانوی متوقف و به حالت تعطیل درخواهند آمد از این رو بسیاری از شرکت ها (مخصوصا شرکت های کوچک و تازه تاسیس شده) دچار خسارات زیادی شده و برای جبران خسارت های وارده مجبور به اخراج بسیاری از کارمندان خود می شوند به عنوان مثال، شرکت معروف Ctrip بعنوان عظیم ترین شرکت گردشگری چین، با بیش از هزاران کارمند و صدها شعبه در سراسر چین، با بسته شدن بسیاری از نمایندگی های خود بویژه در شهر ووهان، بیان کرد که در نظر دارد ساعات کاری و حقوق کارمندان خود را تا بیش از 30 درصد کاهش دهد؛ تا از این طریق بتواند خسارات وارده به وسیله شیوع این ویروس را جبران کند.

بعضی دیگر از شرکت ها از کارمندان خود خواسته اند به مدت چند ماه به مرخصی بدون حقوق بروند بسیاری از شرکت های عظیم جهان مانند اپل، آمازون، کوکاکولا، نایک، دیزنی و غیره بیش از 4 درصد ضرر کرده اند اما دولت چین برای رفع کردن این مشکل بیان کرده که وام های بدون بهره به آنها پرداخت خواهد نمود همچنین اعلام شده که شرکتها در ازای هر استخدام اجرا شده شده، مبلغی را به عنوان پاداش دریافت خواهند کرد مسئولین شهر شیان واقع در شمال غربی چین نیز بیان کرده اند که برای شرکت هایی که به فراوری محصولات پزشکی می پردازند مبلغ 285 دلار و تمامی شرکتهای صنعتی مبلغی حدود 330 دلار به ازای هر یک استخدام جدید یارانه می پردازند.

موضوع مهم دیگر به تهیه مواد غذایی مردم شهر قرنطینه شده باز می شود در روزهای اولیه اعلام قرنطینه شدن چند شهر در چین، این شهرها با مسائل اساسی در زمینه تامین مواد غذایی مورد احتیاج مردم روبرو شدند ترس از آلودگی به ویروس و نیز بعضی شرایط سخت قرنطینه ای تهیه مواد غذایی در سوپر مارکت ها و فروشگاه ها را با مشکل روبرو کرده بود بر این اساس، با دخالت و نظارت مستقیم رئیس جمهوری این کشور اقدامات مناسبی صورت گرفت و تامین مواد غذایی برای اقشار مختلف مردم تسهیل شد.

مساله مهم دیگری که در این زمینه حائز اهمیت است به موضوع آموزش، مدارس و دانشگاه ها مربوط می شود تعطیلی نظام آموزشی منجر به عقب افتادگی آموزشی دانش آموزان و دانشجویان می شود یکی از دغدغه های اصلی این روزهای نسل جوان در چین، عقب ماندگی آموزشی است راه حل دولت چین در این زمینه برقراری کلاس های درس به صورت آنلاین بوده است و در این حالت دانشجویان و دانش آموزان بدون احتیاج به رفتن خارج از خانه می توانند به تحصیل مشغول شوند اما متاسفانه بعضی از دانشجویان و دانش آموزان بابت مسائل اینترنتی و یا زمانی (به خصوص دانشجویان بین المللی) از برخورداری از این کلاس ها بی بهره مانده اند.

گفتنی است که بسیاری از مسائل فوق صرفا ناشی از قرنطینه کامل شهرها نیست و در صورت قرنطینه نسبی دیگر شهرها نیز مسائلی برای مردم بوجود خواهد آمد بطور مثال، مطابق دستورالعمل دولت های محلی، اشخاص خاصی در ورودی هر مجتمع مسکونی مستقر بوده و ضمن جلوگیری از ورود و خروج غیر ساکنین، میزان دمای بدن ساکنین نیز قبل از ورود به داخل مجتمع مسکونی، ادارات و یا فروشگاه ها سنجیده می شود.

علاوه بر ابعاد مالی، ابعاد اجتماعی موضوع نیز قابل توجه است بطور مثال، یکی از شهروندان چینی در یک شبکه خبری تلویزیونی گفت که ووهان همانند شهری شده که توسط زامبی ها به آن حمله شده است برنامه های طنز تلویزیون همگی توسط دولت ملغی اعلام شده اند و تنها چیزی که می توان به تماشای آن نشست همانا برنامه اخبار است او گفت که مبهوت شاید بهترین کلمه برای توصیف شرایط کنونی وی باشد. در اولین روز قرنطینه به دنبال خرید ماسک در بازار بودم، اما بعد از اینکه به چند داروخانه سر زدم، پی بردم که هیچ کدام از آنها ماسک ندارند. ترس و وحشت تمام وجودم را فرا گرفته بود. اما خوشبختانه در آخر پس از جستجوی فراوان توانستم چند عدد ماسک برای خودم و خوانواده ام پیدا کنم.

فرصت های ناشی از قرنطینه شهرهای عظیم

علیرغم مطالب فوق، دور از انصاف است اگر تنها از جنبه های منفی قرنطینه صحبت شود قرنطینه شهرها بنا به اقتضا دارای مزایا و فرصت هایی نیز می باشد که چنانچه در زمان و موعد مناسب اعمال شود، می تواند جلوی فاجعه عظیمتری را بگیرد شاید مهمترین فایده قرنطینه شهر ووهان، بعنوان کانون شیوع بیماری، توقف و کاهش شیب تند افزایش مبتلایان بود، به گونه ای که تعداد مبتلایان از روزی بیش از 700 نفر به روزی کمتر از 20 نفر رسیده است و این در صورتی است که بعضی کارشناسان چنین شرایطی را حداقل بعد از گذشت چند ماه قابل پیش بینی می دانستند. به عبارت دیگر، چین توانست به وسیله اقدامات قرنطینه ای که تدبیر نمود، تنها با گذشت یک ماه به شرایط مورد نظر برسد.

از دیگر نکات خوب قرنطینه می توان به کم شدن ترس و وحشت ناشی از این بیماری برای دیگر شهرها اشاره نمود بعضی از شهروندان چینی علیرغم ابراز ناراحتی برای شرایط پیش روی مردم استان هوبی، اقدامات دولت چین را مورد تقدیر قرار دادند یکی از کاربران اینترنت چنین نوشته است که برای نجات جان تمامی مردم دولت چین چاره ای به جز قرنطینه نداشت و ضمن تقدیر و تشکر از اقدامات دولت، ابراز امیدواری کرده که مردم شرایط را درک نمایند.

همچنین قرنطینه در صورت ضرورت شهر آلوده می تواند به دیگر کشورها، بویژه کشورهای همسایه کشور مورد نظر این موضوع را القاء نماید که در حال مدیریت و کنترل و عدم شیوع آن به دیگر مناطق و در نتیجه دیگر کشورهاست. بیماری مسری می تواند منجر به بسته شدن مرزهای دیگر کشورها به روی کشور مورد نظر شود و حتی برای بازگشت اتباع آن کشور به میهن خود ایجاد اشکال نماید.

جلوگیری از ایجاد وحشت در میان مردم دیگر شهرها و نیز جلوگیری از رواج شایعات نیز از دیگر مزایای اقدام به موقع در قرنطینه کردن یک شهر است یک از داستان های غم انگیز قرنطینه ووهان داستان پسر بچه پنج شش ساله ای است که بعد از مرگ پدرعظیمش از ترس بیماری حاضر به ترک خانه نشد و با خوردن بیسکویت توانست تا چند روز مقاومت کند، این خبر بعد از انتشار، خشم کاربران اینترنت را برانگیخت و کاربران شایعات را دلیل اصلی این واقعه غم انگیز توصیف کردند. بنا به گفته یکی از کاربران weibo (توییتر چینی)، ترس بیش از اندازه بابت شایعات دروغین باعث شده تا پدرعظیم این کودک به وی اجازه خارج شدن از خانه و باخبر کردن دیگران را ندهد.

نتیجه آنکه قرنطینه شهرها از کشور به کشور و از فرهنگ به فرهنگ متفاوت است شاید این موضوع در کشورهای کوچک مفید فایده نباشد، چراکه شهرها در این گونه کشورها بسیار به هم نزدیک هستند و عملا امکان قرنطینه یک شهر وجود نداشته باشد این موضوع در اظهارات مقامات چینی هم وجود دارد و آنها اذعان کرده اند شاید تمامی تجارب چین برای دیگر کشورها مفید نباشد علاوه بر این کشورهای مختلف دارای فرهنگ های مختلفی هستند شاید در بعضی از فرهنگ ها امکان قرنطینه کردن شهری وجود نداشته باشد و یا ملاحظات فرهنگی از سوی مقامات مسئول آن کشور در مورد فایده و زیان قرنطینه وجود داشته باشد. شاید در این گونه فرهنگ ها، قرنطینه منطقه ای یا قرنطینه خانگی دارای کاربرد بیشتری باشد به هر صورت، آنچه که اهمیت دارد این است که هم مسئولین دولتی و هم کلیه اقشار مردم نسبت به سلامت خود و دیگران اهمیت قایل باشند چراکه سلامت افراد یکی از عظیمترین حق الناس هایی است که به گردن تک تک ما است.