شناسایی برنده نهایی جنگ نفتی مسکو و ریاض - بالیو

جهت دریافت مشاوره خدمات چاپ از بهترین و مجربترین تیم تبلیغاتی کشور همراه ما باشید. از طراحی تا چاپ حرفه ای و ارائه تیزرهای تبلیغاتی را با بهترین قیمت از ما بخواهید.

به گزارش خبرنگاران گرچه هنوز پیروز منازعه این سه کشور معین نیست، اما برنده اصلی تا به امروز نفتکش هایی هستند که به دنبال تخفیف های قیمتی با افزایش تقاضا روبرو شده اند.

در بازار نفت جنگی در شرف شروع است و متحدان پیشین حال در برابر هم قرار گرفته اند. نبردی که در صورت وقوع هیچ برنده ای نخواهد داشت، چراکه می تواند قیمت ها را به زیر 20 دلار بر بشکه نیز برساند. بسیاری انگیزه روسیه برای مخالفت با توافق نفتی را ضربه زدن به فراوریکننده های نفت شیل در آمریکا در کنار تلافی اقدامات دولت ایالات متحده در تحریم نفتی شرکت روسنفت می دانند. اما عربستان نیز در دوره قبلی جنگ قیمتی به دنبال خارج کردن نفت نوظهور شیل از بازار بود که در نهایت به نتیجه نرسید. بسیاری از تحلیلگران با آنالیز نقاط ضعف و قوت عربستان و روسیه از منظر اقتصادی و تاب آوری قیمت پایین نفت به علت انبوه بشکه هایی که قرار است به سمت بازار سرازیر شوند، سعی در فهم صندلی این دو کشور در صنعت نفت و مشخص برنده احتاقتصادی این جنگ دارند. گرچه بسیاری بر این باورند که روسیه به دلیل اتکای کمتر به درآمد های نفتی توان بیشتر و صندلی محکم تری نسبت به عربستان دارد، اما ظاهرا این فقط به معنای خسارت کمتر در جنگ است، زیرا این کشور ناچار خواهد بود از ذخایر اقتصادی اش که طی چند سال انباشته شده برای جبران کاهش قیمت نفت در بودجه اش بهره ببرد. از طرفی براساس محاسبات رویترز فقط یک روز کاهش نفت در دوشنبه منجر به خسارت نیم میلیارد دلاری اعضای اوپک شده که می تواند زنگ هشداری برای تمام فراوریکننده ها به خصوص کشور های خاورمیانه در راس آنان عربستان و عراق در صورت ادامه وضع موجود باشد. از این رو آنچه در جریان است را فاتح بیرول، رئیس آژانس بین المللی انرژی رولت روسی خوانده و از طرف های درگیر خواسته از این بازی دست بکشند. اینکه این جنگ به واقع شروع خواهد شد یا خیر هنوز قطعی نیست، اما برای مشخص برنده ای برای این جنگ احتمالا ناچار خواهیم بود بیرون از جمع فراوریکننده ها به جست و جو بپردازیم. بعضی فعالان بازار امیدوارند روسیه با برگشت به میز مذاکره آن طور که در بیانیه پایانی نشست اوپک پلاس نیز آمده بود، بر کابوس این روزهای نفت پایانی هر چند موقت دهد.

به همین دلیل بازار نفت روز گذشته به دلیل سیگنال مثبت روسیه مبنی بر روی میز بودن گزینه شرکت در نشست ماه مه یا ژوئن برای بحث درمورد کاهش تقاضا، افزایش یافت. قیمت نفت برنت دیروز تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت 16 به وقت تهران) با بیش از 10 درصد افزایش معادل 48/3 دلار در قیمت 84/37 دلار بر بشکه معامله شد. همین طور نفت شاخص آمریکا با حدود 3 دلار افزایش معادل 8/9 درصد به 18/34 دلار در هر بشکه رسید. علاوه بر این دولت ترامپ وعده اعطای تسهیلات ویژه ای برای تقویت صنعت آسیب دیده در برابر شیوع کرونا را داده است و ژاپن گفته در دومین بسته حمایتی خود 4 میلیارد دلار هزینه خواهد نمود. این درحالی است که نگرانی از وقوع یک جنگ، نفت را دوشنبه حدود 25 درصد کاهش داد که عظیم ترین ریزش روزانه طی حدود 30 سال اخیر بود.

عربستان؛ عظیم ترین بازنده؟

عربستان با داشتن 500 میلیارد دلار ذخیره ارزی و نسبت بدهی به رشد ناخالص ملی 25- درصد برای سطوح قیمتی پایین نفت و تحمل شرایط سخت آمادگی دارد. هزینه پایین فراوری دیگر نقطه قوت عربستان است، این کشور کمترین هزینه را برای فراوری هر بشکه نفت می پردازد. اما عربستان که 80 درصد صادراتش انرژی است و دو سوم درآمدش از این منابع است بسیار به نفت وابسته است. سعودی ها حدود یک سوم منابع اقتصادی شان را از زمان جنگ قیمتی گذشته برای جبران کسری بودجه ناشی از افت قیمت نفت از دست داده اند. سوال اینجاست آیا این کشور در راهی قدم خواهد گذاشت که به گفته کارشناسان رشد اقتصادی اش را کندتر، کسری بودجه اش را بیشتر، بدهی اش را سنگین تر و منابع ارزی اش را بیشتر کاهش خواهد داد؟ براساس گفته کامرشال بنک ابوظبی در صورت تداوم قیمت نفت در محدوده 35 دلار بر بشکه، کسری بودجه عربستان که برآورد می گردد برای امسال 4/6 درصد باشد، به 15 درصد خواهد رسید. یک اقتصاددان به نام زیاد داود نیز در این باره گفته اگر بهای نفت به 20 دلار برسد و در آن محدوده برای چند سال باقی بماند، فشار زیادی بر ریال سعودی در برابر دلار خواهد گذاشت و به طرز نابود کننده ای بر اقتصاد این کشور اثرگذار خواهد بود. علاوه بر این عربستان به رغم کوشش زیاد، دیگر مانند یک دهه قبل نمی تواند سرمایه خارجی جذب کند. براساس گزارشی از بلومبرگ، در آن موقع حجم سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) عربستان 8 برابر میزان آن درحال حاضر بوده است.

شرکت نفت دولتی عربستان آرامکو در چند روز اخیر علاوه بر کاهش شدید قیمت رسمی نفتش برای خریداران در آسیا، اروپا و آمریکا، اعلام نموده فراوریش را ناگهانی به شدت افزایش خواهد داد. به گفته این شرکت، میزان فراوری آن در ماه آوریل به 3/12 میلیون بشکه در روز خواهد رسید. عربستان در ماه فوریه 69/9 میلیون در بشکه در روز به طور متوسط فراوری می کرد. همزمان مصرف کنندگان نفت از فرصت به وجود آمده استفاده نموده، برای خرید بیشتر نفت از این کشور اعلام آمادگی نموده اند. به گفته بلومبرگ، دست کم سه پالایشگر درخواست 30 تا 50 درصد نفت بیشتر از عربستان نموده اند. این اطلاعات که توسط منابع مطلع به این رسانه انتقال داده شده نشان دهنده سرعت تغییرات در بازار نفت در شرایط جدید است.

در یادداشتی که در فوربس منتشر شده، نویسنده، الن والد با تاکید برآسیب پذیری بیشتر عربستان در قبال قیمت پایین نفت در مقایسه با روسیه، این کشور را در نهایت بازنده جنگ نفتی دانسته. به باور والد عربستان به دلیل نقش رهبری که در اوپک دارد و نمی خواهد این صندلی را از دست دهد، برای زنده نگه داشتن این گروه 60ساله در ماه ژوئن یعنی در نشست بعدی این گروه یا حتی زودتر به توافقی با دیگر اعضا بدون حضور روسیه خواهد رسید. به این ترتیب سعودی ها آرامکو را نیز که برای اولین بار ارزشی پایین تر از زمان عرضه اولیه آن در دسامبر پیدا نموده است، نجات خواهند داد. البته وزیر انرژی عربستان عبدالعزیز بن سلمان در واکنش به سیگنال مثبت الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه برای شرکت در نشستی در ماه مه یا ژوئن، گفته است دلیلی برای ملاقات وجود ندارد اگر تصمیمی برای کاهش وجود نداشته باشد.

روسیه؛ انتقام از آمریکا

روسیه که انگیزه خود از مخالفت با کاهش فراوری اوپک پلاس را جلوگیری از رشد فراوری شیل دانسته است، مانند عربستان از ذخیره ارزی بالایی برخوردار است با این تفاوت که با تاب آوری بیشتر در برابر قیمت پایین، می تواند برای نزدیک به یک دهه کسری بودجه اش را پوشش دهد. به گفته نواک روسیه پیش بینی کاهش بهای نفت را پیش از این داشته است. او گفته است: قیمت فعلی طبق پیش بینی های ما کاهش یافته است با این وجود جای نگرانی نیست چراکه مسکو توان کنار آمدن با شرایط اخیر را دارد.

نواک همچنین درمورد آمادگی این کشور برای دفاع از سهم خود در بازار اظهار کرد: نفت روسیه از منابع با کیفیت و ذخایر کافی برخوردار است و می تواند در هر شرایطی سهم خود در بازار جهانی را حفظ کند. او پس از اتمام نشست اوپک پلاس اولین سیگنال را با این گفته که از اول آوریل دیگر محدودیتی برای فراوری نیست، به شرکت های نفت روسی داد. بر این اساس منابعی نزدیک به روسنفت اعلام نموده اند این شرکت میخواهد به سرعت فراوریش را افزایش دهد. در پاسخ به سوالی در خصوص مدت زمان لازم برای افزایش فراوری، این منابع گفته اند فقط یک تا دو هفته زمان احتیاج است تا روسنفت 300 هزار بشکه نفت بیشتر را روزانه روانه بازار نفت کند. روسیه تحت راهنمایی ولادیمیر پوتین توانسته 570 میلیارد دلار منابع اقتصادی ذخیره کند تا به وسیله کاهش هزینه عمومی برای روزهای سخت آمادگی لازم را داشته باشد. این منابع شامل 150 میلیارد دلار صندوق ثروت ملی است که آنتون سیلونوف، وزیر اقتصاد این کشور اخیرا اجازه دسترسی به آن را در شرایط موجود صادر نموده است. به گفته این مقام، روسیه با نفت 25 تا 30 دلار برای 6 تا 10 سال دوام خواهد آورد. این کشور با استراتژی افزایش منابع ذخیره بسیار بیشتر از شش سال قبل در برابر افت قیمت نفت حاصل از جنگ قیمتی پایدار خواهد بود. با این حال زیان روس ها از شرایط کنونی قابل کتمان نیست، با توجه به افت حدود 50 درصدی قیمت ها این کشور حدود نیمی از درآمدهای نفتی خود را از دست داده است. صادرات این کشور حدود 5 میلیون بشکه در روز است، افت 25 دلاری قیمت نفت نسبت به سطح 60 دلار به معنای از دست رفتن درآمد روزانه 125 میلیون دلاری است. همچنین این کشور با هزینه ای بالاتر از عربستان نفت فراوری می نماید، مجموع هزینه های فراوری در این کشور حدود 19 دلار برآورد می گردد، بنابراین اگر جنگ قیمتی به رسیدن نفت به زیر 20 دلار منتهی گردد، روسیه حتی بخشی از توان فراوری خود را از دست خواهد داد.

نگرانی دولت ترامپ

وزیر خزانه داری آمریکا، استیون منوچین که مسوول نظارت بر اجرای تحریم ها بر روسیه نیز است در جلسه ای با سفیر این کشور در ایالات متحده، آناتولی آنتونوف بر لزوم حفظ آرامش بازار نفت تاکید نموده است. این موضوع نشان می دهد آمریکا نگران است توسعه صنعت شیل، به دلیل آسیب پذیری بالا نسبت به قیمت پایین تحت تاثیر قرار گیرد. علاوه بر این سهام شرکت های آمریکایی دچار زیان سنگینی از بابت شکست اوپک پلاس شده اند و بازار سرمایه این کشور نیز 7 درصد ریزش را پس از این اتفاق تجربه کرد. گفته می گردد دولت آمریکا در حال آنالیز مساعدت های اقتصادی به صنایع آسیب دیده از کاهش قیمت نفت است. صنعت شیل که پیش از این نیز با کاهش برداشت چاه ها و کاهش قیمت نفت درحال دست و پنجه نرم کردن بود، حالا پیش بینی می گردد یک میلیون بشکه از فراوریش را سال آینده از دست بدهد. کیلین بیرچ، اقتصاددان در Economist Intelligence Union در خصوص احتمال از بین رفتن استقلال آمریکا در انرژی به بلومبرگ گفته است روزهایی که آمریکا صادرکننده خالص نفت بود به شماره افتاده است. همچنین ریستاد انرژی گزارش نموده است بیش از 100 فراوری کننده نفت شیل نمی توانند با نفت 31 دلاری سود آوری داشته باشند و فقط پنج شرکت در دو منطقه سطوح پایین تر نفت را تحمل خواهند کرد.

این موضوع که این جنگ تا کجا پیش خواهد رفت و چه نتیجه ای در بر خواهد داشت در هاله ای از ابهام است اما از همین حالا معین است مصرف کننده هایی مانند هند و همین طور صنعت نفتکش به دلیل افزایش سفارش ها برای اجاره تانکر برندگان اصلی این نبرد پر هزینه برای فراوریکننده ها باشند.